Năm 1893 trong đợt 3 hành
trình thám hiểm, Yersin mất 2g30 để băng qua cao nguyên LangBiang sau khi vượt
qua hai dòng suối Cam Ly và Da Dong theo hướng TâyBắc tương tự. Yersin vượt
dòng Camly lúc 15g45 ngày 21-6-1893, vượt dòng Da Dong lúc 18g15 đến Dankia mất
2g30 phút. Sinh cảnh ngày nay ở hai bên đường so với thời đó chẳng khác chi mấy,
cũng là một cao nguyên nhấp nhô đồi núi trọc(sinh cảnh núi đồi với cỏ, tranh, đế
và cây thấp), một thứ sinh cảnh vườn rau và cây ăn trái bây
giờ, trái với sinh cảnh rừng thông cây cổ thụ cao ngút ngàn ở đèo Prenn ở vách
cao nguyên Dơn Dương.
Yersin mô tả trong hồi ký Bảy Tháng Nơi Xứ Thượng nói “Khoảng 15 đến 20 Km trước
khi đến chân núi(núi LangBiang),
chúng tôi ra khỏi rừng(vách cao nguyên D’Ran, chỗ đèo Prenn) và thấy mình đang đứng trước một vùng đất
hoàn toàn trơ trụi, phủ toàn cỏ. Mặt đất như những lợn sóng dài làm cho ta có cảm
tưởng đang đi trên một đại dương bị xao
động bỡi những đợt sóng khổng lồ. Dãy LangBiang sừng sững ở giữa như một hòn đảo
và gần như lùi xa khi ta đến gần. Trong
những cánh đồng bao la ấy, ta dễ tính sai cự ly. Dưới đáy thung lũng, đất màu
đen và có than bùn. Những đàn nai lớn cho phép gần đến khoảng 100m, rồi rụt bỏ
chạy ra xa, ngoái đầu nhìn lại chúng tôi một cách tò mò.” Theo tôi khung cảnh
bây giờ khác xưa là du khách không còn có cảm giác đi trên mặt đất nhấp nhô đồi
núi như Yersin đã viết “Mặt đất như những
lợn sóng dài làm cho ta có cảm tưởng
đang đi trên một đại dương bị xao động bỡi những đợt sóng khổng lồ.”
Nhà cữa san sát phủ lên các sườn đồi che “những
lợn sóng dài” là những sườn đồi liên tiếp và ngăn cách nhau bỡi các thung
lũng “đất màu đen và có than bùn.” Các
nhà kính trồng trọt cũng lấn ác tầm nhìn mặt đất nhấp nhô gợn sóng. Hồi ký mô tả
tiếp. Vào lúc 15g45
cùng ngày, Yersin vượt qua dòng suối Cam Ly để đi về TâyBắc. Ông đến làng Deung
vào lúc 17g55.
Sau đó vượt dòng Da Dong và đến 18g15 thì tới làng Dankia. Sau một đêm nghỉ lại ở
Dankia, sáng hôm sau Yersin vượt dòng DaDong để trở lại Deũng, sau đó đến làng
Ankroet bằng một lộ trình khác với lộ trình đến, ông rời LangBiang trở lại
Rioung. Khởi sự đi từ Rioung, theo dòng D’Tam, một chi lưu bên hữu ngạn sông Da
Nhim, Yersin vượt đèo Prenn vào cao nguyên LangBiang rồi thám hiểm nó theo lộ
trình như mô tả ở trên. Bây giờ trở lại
Rioung, tức làm được một vòng thám hiểm.
Ongbatampy, một ngày Noel
2016. Vào địa chỉ sau đây xem videoclip.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét