Bãi TưChính-ChủQuyền 2019

1-Bãi TưChính
mà tên gọi lấy cái ý một phần lãnh thổ ở xa bờ của VN. Tầm nguyên tên gọi thấy trong sách PhủBiênTạpLục viết về lãnh thổ xa bờ XứĐàngTrong của chúa Nguyễn có đoạn:“Xã AnVĩnh, huyện BìnhSơn, phủ QuảngNgãi ở ngoài cữa biển có núi gọi là CùLaoRé, rộng hơn 30 dặm, có phường TưChính, dân cư trồng đậu, ra biển 4 canh thì đến, phía ngoài nữa thì có đảo ĐạiTrườngSa.” 

Từ khi đường LưỡiBò người TQ vẽ xuất hiện trong vùng BiểnĐông thì chủ quyền phần lãnh thổ này của VN bị đe dọa. Đúng 2 năm tước đây TQ ép VN ngưng dự án thăm dò dầu khí của CT Repsol thuộc tập đoàn Repsol Exploitation của TâyBaNha tại lô 136-03 thuộc BãiTưChính(VOA 25.7.2017). Và đúng trước đây 5 năm TQ cũng một lần xâm phạm chủ quyền vùng 200 hải lý của VN. TQ hạ đặt giàn khoang HD 981 tại đảo TriTôn cách đảo LýSơn(CùLaoRé) 119 hải lý. Dưới sức ép xua đuổi của tàu hải cảnh VN và chứng kiến báo chí QuốcTế, sau 2 tháng 13 ngày(2.5-15.7.2014) TQ  rút lui giàn khoang: “Tối hôm qua, 15.7 TrungQuốc tuyên bố chính thức rút giàn khoan HD 981 ra khỏi đảo TriTôn thuộc vùng biển HoàngSa của ViệtNam. TânHoaXã dẫn lời ông HồngLỗi, người phát ngôn Bộ NgoạiGiao TrungQuốc-RFA. ” Bản tin RFA ngày 17-7 cho biết 1 đoàn đông đảo báo chí nước ngoài(Reuter, BBC, The NewYorkTimes, Guardian, ThôngTấnXã NhậtBản), báo chí trong nước, đài truyền hình theo tàu cảnh sát biển 8003 ra khu vực hạ đặt giàn khoan HD 981.

2-Diễn biến mấy ngày qua, mùa Thu năm 2019, ở BãiTưChính, trong vùng 200 hải lý thuộc chủ quyền VN ở phía nam. Tin rò rỉ từ trang Twitter của Ryan Martison thuộc  ĐạiHọc QuânSự HảiQuân HoaKỳ(US Naval War College), báo tiếng Anh ở HongKong BưuĐiện HoaNam BuổiSáng(South China Morning Post), facebook của SángKiến MinhBạch HàngHải ChâuÁ(Asia Maritime Transparency Initiative: AMTI), một bộ phận của TrungTâm NghiênCứu ChiếnLược và QuốcTế(Center for Strategic and International Studies: CSIS), một think tank độc lập ở  Washington DC. Thông tin nói rằng tàu TQ xâm phạm bãi TưChính. Ryan Martínon phát hiện từ 18.6.2019 tàu cảnh sát biển của TQ số hiệu 35111 trang bị vũ khí hạng nặng neo đậu ở bãi TưChính(BTC). Ngày 12.7 tàu này di chuyển đến bãi ChữThập rồi quay lại BTC. Tàu này không trực tiếp đi theo bảo vệ tàu thăm dò địa chất HảiDương 8 của TQ(Haiyang Dizhi 8). Nó thực hiện những hành vi khiêu khích giàn khoang Hakuryu-5 của Nhật ở lô 06-01. Từ đó Ryan Martinson thường xuyên cập nhật tin 2 tàu TQ và 4 tàu VN như mèo vờn chuột ở bãi TưChính. VN không loan tin rõ ràng sự kiện này.

Ngày 16.7.2019. Trả lời câu hỏi của truyền thông, người phát ngôn của Bộ NgoạiGiao VN chỉ nói chung chung, không chỉ rõ tên TQ. “Như đã nhiều lần khẳng định, VN có chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với các vùng biển ở BiểnĐông được xác định theo đúng quy định của CôngỨơc của LHQ về LuậtBiên Nam 1982 mà VN và các nước ở BiểnĐông đều là thành viên. Do đó, mọi hoạt động của nước ngoài trên các vùng biển VN phải tuân thủ các quy định có liên quan của UNCLOS, pháp luật VN.”

Ngày 18.7 trả lời phỏng vấn đài BBC, giáo sư Carl Thayer ở Đại Học New South Wales đưa ra một số ý kiến VN nên làm: “Người phát ngôn Bộ NgoạiGiao VN nên ban hành một tuyên bố chi tiết về những gì đã thực sự diễn ra...làm rõ liệu hoạt động này có diễn ra trong vùng đặc quyền kinh tế VN...VN cũng nên cung cấp chi tiết về phản ứng của mình...Có phải VN đã chính thức phản đối...Căn cứ pháp lý và chính trị của sự phản đối là gì...VN cũng nên cung cấp chi tiết về những chỉ thị đã ban hành cho các tàu cảnh sát biển VN trên trạm và những thông điệp họ trao đổi với cảnh sát biển TQ...VN cần vạch ra những điều mà họ chủ trương để giải quyết...một cách hòa bình; cũng như chi tiết TQ đã cho thấy sự sẵn sàng để thảo luận...VN nên loại bỏ bất kỳ hạn chế nào đối với báo chí vả TT trong nước trong việc tường trình chính xác về những diễn biến...VN nên mời các cơ quan truyền thông nước ngoài lên tàu cảnh sát biển VN...chứng kiến tận mắt về những điều đang xẩy ra từng ngày...VN cũng nên nhắc lại rằng tình trạng đối đầu này chính xác là vấn nạn mà Bộ QuyTắc ỨngXử BiểnĐông Asean-TrungQuốc được lập ra để ngăn chặn hoặc giải quyết. Cuối cùng VN nên kêu gọi các quốc gia trong khu vực và các thành viên khác của cộng đồng quốc tế hỗ trợ VN duy trì các quyền của mình theo UNCLOS. ”(BBC 18.7. 2019).

Đến nay, cho tới ngày 19.7.2019, VN chính thức nêu đích danh TQ xâm phạm Vùng ĐặcQuyền KinhTế VN(Exclusive Economic Zone: EEZ). Trả lời báo chí trong cuộc họp báo ngày 19.7, người phát ngôn Bộ NgoạiGiao VN, Lê Thị ThuHằng nói: “Trong những ngày qua, nhóm tàu khảo sát HaiDương 8 của TQ đã có hành vi vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa VN...Đây là vùng biển hoàn toàn của VN, được xác định theo đúng các quy định của CôngỨơc của LiênHiệpQuốc về LuậtBiển 1982 mà VN và TQ đều là thành viên.” (VOA 19.7.2019). Nhắc lại VN có TuyênBố Ngày 12.5.1977 về LãnhHải, VùngTiếpGiáp, VùngĐặcQuyềnKinhTế và ThềmLụcĐịa. VN cũng đã cụ thể hóa trong LuậtBiển VN Năm 2012.

Tức thì một ngày sau, ngày 20.7.2019, Bộ NgoạiGiao HoaKỳ lên tiếng, ra tuyên bố bày tỏ quan tâm về “hành động cậy mạnh đe dọa VN và ngăn cản các hoạt động từ lâu của VN thăm dò và khai thác tài nguyên dầu khí ở BiểnĐông...hãy ngưng hành vi bắt nạt của mình và tự chế, tránh các hoạt động có tính cách khiêu khích và gây bất ổn”.

Ngày 25.7.2019, lần thứ 3, Bộ NgoạiGiao VN ra tuyên bố tiếp. Báo ThếGiới &VN trực thuộc Bộ NgoạiGiao VN, dẫn lời phát ngôn bộ này, bà LêThị ThuHằng, trả lời truyền thông tại cuộc họp báo cùng ngày: “VN đã thực hiện các hình thức giao thiệp ngoại giao “phù họp”, trao công hàm phản đối và yêu cầu tàu HảiDương 8 của TQ rút ngay khỏi vùng biển của VN ”(BBC ngày 25.7.2019). Phản kháng(PK) của VN lần này thuận lợi hơn PK năm 2014. Năm đó đường 9 đoạn chưa được tòa án QT phán xét. TòaÁn TrọngTài ThườngTrực(Cour Permanent of Arbitation: PCA) ngày 12.7.2016 tuyên bố yêu sách đường lưỡi bò của TQ không có cơ sở pháp lý(vụ Philippines kiện TQ).  Không có thực thể nào ở TrườngSa có vùng đặc quyền kinh tế. Và khác với CT Epson của TâyBanNha, công ty Rosneft của Nga có quyết tâm khai thác hơn(TS HàHoàngHợp, viện nghiên cứu ĐôngNamÁ ISEAS-Yusof Ishak ở Singapore.)

Ngày 26.7.2019. VN gia hạn hoạt động giàn khoan ở bãi TưChính, VN tiếp tục “bất tuân”TQ?(VOA ngày 26.7.2019). TS HàHoàngHọp trích thông báo của TổngCôngTy BảoĐảm AnToàn HàngHải MiềnNam, thuộc Bộ GiaoThông VậnTải, được truyền thông VN trích ngày 25.7 cho biết hoạt động khoan dự kiến đến ngày 15.9.2019. Twitter IndoPacific-SCS-Info nói rằng hoạt động của giàn khoan Hakuryu-5 lẽ ra chấm dứt vào ngày 30.7 như kế hoạch ban đầu. Trích dẫn để thấy VN không lùi bước.

Sức mạnh của truyền thông. Lần này không có biểu tình của dân chúng nhưng có “biểu tình”trên mạng truyền thông. Từ ngày Bộ NgoạiGiao VN bật đèn xanh, chỉ gõ từ khóa “Bãi TưChính”thì có vô số bài viết có ý kiến về chuyện VN đối đầu TQ xâm phạm chủ quyền vùng EEZ của ViệtNam(phạm vi 200 hải lý).

Thông tin sẽ cập nhật tiếp. Mời các bạn đón xem. Ongtampy.

  

Posted in: